Skip to main content

Cearta Teanga Gaeilge & Gaeltachta Á gCur Ar Chlár na nIarrthóirí Ag Conradh na Gaeilge

Tá Conradh na Gaeilge ag éileamh ar iarrthóirí sna toghcháin áitiúla agus Eorpacha todhchaí a roghnú don teanga agus a gcuid tacaíochta a léiriú le gnímh ar son na Gaeilge má thoghtar iad.

Tá níos lú ná coicís fágtha sula reáchtálfar na toghcháin áitiúla agus Eorpacha ó thuaidh Déardaoin, 22 Bealtaine 2014, agus ó dheas Dé hAoine, 23 Bealtaine 2014, mar sin tá Conradh na Gaeilge ag iarraidh ar gach duine le vóta ceisteanna maidir le tiomantas gach iarrthóra don teanga a chur ar na hiarrthóirí ar fad roimh ré, agus freagraí gach iarrthóra a lógáil le Conradh na Gaeilge trí shuirbhé ar-líne ag www.surveymonkey.com/s/toghchain2014 a líonadh.

Arsa Cóilín Ó Cearbhaill, Uachtarán Chonradh na Gaeilge:

“Tá an t-eolas faoi thiomantas na n-iarrthóirí sna toghcháin áitiúla agus Eorpacha araon ar son na Gaeilge á bhailiú ag an bpobal ar son Chonradh na Gaeilge faoi láthair, eolas a bheidh fíorthábhachtach amach anseo leis na daoine a thoghtar a cheangal leis na gealltanais a dhéanfaidh siad do phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta sna laethanta amach romhainn.”

Foilseoidh agus scaipfidh Conradh na Gaeilge ainmneacha na n-iarrthóirí a roghnaíonn todhchaí dár dteanga ar phobal na Gaeilge agus Gaeltachta le haitheantas a thabhairt dá dtacaíocht, agus scaipfear an t-eolas i measc an mhórphobail freisin chomh fada is gur féidir roimh na toghcháin. Má roghnaíonn iarrthóir todhchaí don teanga, mínítear dóibh go mbeidh gníomh ar son na Gaeilge ag teastáil má roghnaíonn siad todhchaí dár dteanga, agus go mbeidh Conradh na Gaeilge i dteagmháil leo i ndiaidh na dtoghchán chun bearta éagsúla ar son na Gaeilge agus na Gaeltachta a phlé leo.

Tá Conradh na Gaeilge ag fiafraí ar gach iarrthóir an bhfuil sé nó sí toilteanach seirbhís as Gaeilge a chinntiú do phobal na Gaeilge agus Gaeltachta atá ar comhchaighdeán leis na seirbhísí as Béarla ón údarás áitiúil, agus an bhfuil sé nó sí sásta a fhógairt go poiblí gur mian leo go ndéanfaí an maolú ar stádas na Gaeilge san Aontas Eorpach a chur ar ceal ag deireadh na bliana 2016.

Dúirt Julian de Spáinn, Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge:

“Is tréimhse chinniúnach í seo don Ghaeilge ar an iliomad bealaí, agus ní mór do phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta seasamh le chéile chun tacaíocht ár bpolaiteoirí in Éirinn agus san Eoraip don teanga a chinntiú sula dtoghtar iad.”

Tá Conradh na Gaeilge ag iarraidh ar iarrthóirí ó thuaidh an bhfuil siad sásta abhcóideacht a dhéanamh go poiblí chun Acht na Gaeilge a reachtú i bParlaimint Westminster chun cearta teanga a chinntiú do phobal na Gaeilge ó thuaidh mar shampla, agus ar iarrthóirí Eorpacha an bhfuil siad sásta Gaeilge a labhairt go rialta agus mar ghnáthchleachtas i bParlaimint na hEorpa, nó a gcuid Gaeilge a fheabhsú mura bhfuil siad compordach le caighdeán a gcuid Gaeilge faoi láthair. Tá Conradh na Gaeilge ag moladh do gach vótálaí ceist áitiúil a chur ar iarrthóirí áitiúla freisin, ceisteanna maidir le comharthaíocht dhátheangach áitiúil, cóiríocht do Ghaelscoileanna nó lárionaid Ghaeilge sa cheantar, nó bunseirbhísí agus oifigí lonnaithe sa Ghaeltacht b’fhéidir.

Tá bileog eolais Chonradh na Gaeilge do na toghcháin áitiúla agus Eorpacha ar fáil ina hiomláine ar-líne ag http://issuu.com/cnag/docs/29ma2014_bileog_toghchan2014_rp.

Ní mór go mbeadh freagraí na n-iarrthóirí sna toghcháin áitiúla agus Eorpacha araon cláraithe ag www.surveymonkey.com/s/toghchain2014 nó le Tá an seoladh ríomhphoist seo á chosaint ó róbait thurscair. Tá ort JavaScript a chumasú le hamharc air. faoin Máirt, 20 Bealtaine 2014. CRÍOCH

TUILLEADH EOLAIS:

Julian de Spáinn,
Ard-Rúnaí, Conradh na Gaeilge
+353 (0)86 8142757 / +353 (0)1 4757401

Síne Nic an Ailí,
Feidhmeannach Forbartha, Conradh na Gaeilge
+353 (0)87 6546673 / +353 (0)1 4757401

RÁITEAS NUACHTA
Dáta: 14 Bealtaine 2014
Le foilsiú láithreach

NÓTA DON EAGARTHÓIR:

Is é Conradh na Gaeilge fóram daonlathach phobal na Gaeilge. Tá nach mór 180 craobh ag an gConradh ag saothrú ar son na teanga. Ó bunaíodh é in 1893, tá baill an Chonartha gníomhach ag cur chun cinn na Gaeilge i ngach gné de shaol na tíre agus ag saothrú go dian díograiseach chun úsáid na teanga a chur chun cinn ina gceantair féin. Bíonn Conraitheoirí chun tosaigh i bhfeachtais chun cearta phobal na Gaeilge a bhaint amach agus a dhaingniú. Is féidir clárú mar bhall aonair den Chonradh freisin. Tá ranganna Gaeilge de chuid an Chonartha ar siúl i mBaile Átha Cliath, Gaillimh, Maigh Eo, Tiobraid Árann, ar an Iúr agus áiteanna eile ar fud an oileáin. www.cnag.ie/courses

FÍRICÍ AR AN NGAEILGE DO NA HIARRTHÓIRÍ:

  • Tá beagnach 2 mhilliún duine ar oileán na hÉireann a bhfuil cumas éigin sa Ghaeilge acu
  • De réir staitisticí ó Ipsos MRBI ar son an Irish Times:
    • tacaíonn 93% den daonra ó dheas leis an nGaeilge a athbheochan nó a chaomhnú (ESRI & OÉ Magh Nuad ar son Mhichíl Mhic Gréil, 2009);
    • tá 35% ar son úsáid na Gaeilge ó thuaidh agus 53% ar son deiseanna breise a bheith ag daoine í a fhoghlaim ó thuaidh (Suirbhé Omnibus TÉ);
    • tá 27% den daonra ó dheas ag tacú leis an nGaeilge mar phríomh-theanga an stáit
  • Tá os cionn 200 gaelscoil idir bhunscoileanna agus mheánscoileanna ar oileán na hÉireann
  • Tá inmharthanacht na Gaeilge mar theanga phobail sa Ghaeltacht i mbaol (de réir an Staidéar Cuimsitheach Teangeolaíoch ar Úsáid Na Gaeilge sa Ghaeltacht, 2007)
  • Tá luach eacnamúil leis an nGaeilge don gheilleagar, m.sh. is fiú €6 mhilliún don bhaile / chathair a mbíonn an tOireachtas eagraithe ann; is fiú os cionn €136 milliún an Ghaeilge do gheilleagar na Gaillimhe go bliantúil; is fiú os cionn €20 milliúin na coláistí samhraidh Gaeilge don gheilleagar
  • Tugann an Ghaeilge buntáistí breise dá lucht labhartha/foghlama, m.sh. bíonn sé níos éasca an tríú agus an ceathrú teanga a shealbhú; bíonn buntáistí cognaíocha ann (.i. smaointeoireacht chruthaitheacht, íogaireacht chumarsáide, fadhbanna a réiteach); bíonn léirthuiscint níos fearr ar oidhreacht an oileáin, srl.

MAOLÚ AR AN NGAEILGE SAN AONTAS EORPACH:

  • Aithníodh an Ghaeilge mar theanga oifigiúil den Aontas Eorpach ón 1 Eanáir 2007, ach cuireadh maolú ar an stádas sin, ar dtús ar feadh tréimhse 5 bliana go dtí deireadh 2011, agus arís go dtí deireadh 2016, ionas nach gá na doiciméid dhlíthiúla ar fad a aistrítear go dtí na teangacha oifigiúla eile a chur ar fáil i nGaeilge
  • Tugadh easpa saineolaithe Gaeilge mar chúis don mhaolú, ach níl an easpa sin ann a thuilleadh
  • Anuas air sin níl an deis chéanna ag ionadaithe na hÉireann an Ghaeilge a úsáid san Aontas Eorpach de dheasca easpa ateangairí
  • Is faoi Rialtas na hÉireann atá sé a iarraidh go hoifigiúil ar an Aontas Eorpach gan an maolú ar stádas na Gaeilge a athnuachan agus is gá dóibh an cinneadh sin a ghlacadh go luath má tá an feachtas earcaíochta a mbeadh gá leis idir seo agus 2017 le riaradh i gceart
  • Tá daoine á bhfostú ag an Aontas Eorpach faoi láthair (m.sh. tá 10 bpost do dhlítheangeolaithe le líonadh in 2014), agus bheadh breis is 180 post breise le líonadh roimh 01/01/17 dá gcuirfí deireadh leis an maolú, gan aon chostas breise ar Rialtas na hÉireann
  • Glacadh leis an Mháltais mar theanga oifigiúil in 2004 agus d’éirigh leo fáil réidh leis an maolú a bhain leis an teanga sin taobh istigh de 3 bliana Baineadh é seo amach trí chonarthaí sealadacha a thabhairt do go leor saineolaithe Máltaise chun deis a thabhairt dóibh an tríú teanga a shealbhú agus iad ag obair le hinstitiúidí an Aontais
  • Tá an tríú teanga riachtanach le go bhfaighfeá post buan mar shaineolaí teanga
  • Cé na buntáistí breise a bheidh ann d’Éirinn má chealaítear an maolú ar stádas na Gaeilge san AE?
    • Bheadh an Ghaeilge ar comhchéim le gach ceann eile den 24 teanga oifigiúil san Aontas Eorpach, Máltais, Eastóinis agus Laitvis ina measc
    • Chuirfí 183 post ar ardluach ar fáil idir seo agus 2017 (103 aistritheoir, 32 dlítheangeolaí, 42 rúnaithe agus 6 ceann aonaid) gan aon chostas ar Rialtas na hÉireann
    • Bheadh buntáiste fadtéarmach maidir le tionchar na hÉireann san Aontas Eorpach de réir mar a rachadh líon áirithe de na daoine seo ar aghaidh go dtí poist a bhaineann le réimsí polasaí san Aontas Eorpach
    • Chuirfeadh sé le stádas na Gaeilge in Éirinn, thuaidh agus theas, agus leis an íomhá den teanga sa phobal, ach go háirithe i measc daoine óga in aois scoile agus ag an tríú leibhéil.

 

 

Conradh na Gaeilge

6 Sráid Fhearchair, Baile Átha Cliath 2.
Fón: +353 (0) 1 475 7401, Facs: +353 (0) 1 475 7844, Rphost: Tá an seoladh ríomhphoist seo á chosaint ó róbait thurscair. Tá ort JavaScript a chumasú le hamharc air.