Na hOllchomhairlí ó thuaidh
Na hOllchomhairlí ó thuaidh
Tá dualgais ar an stát maidir le cur chun cinn agus cosaint na Gaeilge, mar atá leagtha amach i gconarthaí idirnáisiúnta agus i gcomhaontuithe éagsúla polaitiúla. Tá 11 comhairle áitiúil ó thuaidh agus tá réimse leathan dualgas orthu, ó fhorbairt pobail go comharthaíocht shráide, mar aon le dualgais ó thaobh dhea-chaidrimh agus chomhionannas. Fríd na seirbhísí seo, mar aon le gníomhaíochtaí cultúrtha agus oidhreachta, agus trína gcuid brandála féin, is féidir le comhairlí áitiúla an teanga a chur chun cinn go mór.
Is é an Chairt Eorpach um Theangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh (CETRM) an conradh is suntasaí atá againn ag leibhéal an rialtais áitiúla ó thaobh teangacha réigiúnacha agus mionlaigh. Sin ráite, de bhrí nach bhfuil dlí intíre anseo a aithníonn an Ghaeilge, níl ach luach léirmhínitheach le coimitmintí na Cairte Eorpaigh; úsáideann comhairlí áitiúla ó thuaidh seo mar leithscéal chun bac a chur roimh bhearta fórásacha don Ghaeilge. Chomh maith leis seo, is minic a bhaineann comhairlí áitiúla mí-úsáid as an dualgas atá orthu chun 'dea-chaidrimh' a chur chun cinn chun chun easpa gnímh ó thaobh na Gaeilge de a dhlisteanú. Ina áit, ba cheart go ndíreodh na comhairlí áitiúla ar chláir agus tograí a bhfuil sé mar aidhm acu feasacht ar an teanga a mhéadú; chuirfeadh seo go mór le caoinfhulaingt agus tuiscint ar an teanga, agus dá bharr, chomlíonfaí a ndualgas ó thaobh dhea-chaidrimh.
Tá roinnt rudaí déanta ag roinnt comhairlí chun tacú leis an Ghaeilge agus chun bunseirbhísí a chur ar fáil do chainteoirí Gaeilge, ach is mór an difear idir an méid atá ar fáil i gcomhairle amháin agus an méid atá (nó nach bhfuil) ar fáil i gcomhairlí eile. Léiríonn an tábla thíos na soláthairtí atá ann don Ghaeilge in achan ceann den 11 comhairle faoi láthair.
Comhairle |
Polasaí Gaeilge |
Oifigeach Gaeilge? |
Polasaí a éascaíonn comharthaí sráide dátheangach |
Comhairle Ceantair Aontroma agus Bhaile Nua na Mainistreach |
Níl |
Níl |
|
Comhairle Ceantair an Dúin Thuaidh agus na hArda |
Níl |
Níl |
Níl |
Comhairle Ceantair Ard Mhacha, Dhroichead na Banna agus Craigavon |
Níl |
Níl |
|
Comhairle Chathair Bhéal Feirste |
Níl |
Tá |
|
Comhairle Ceantair Chósta an Chlocháin agus na nGlinnte |
Níl |
Níl |
Tá - is gá teagmháil a dhéanamh le |
Comhairle Chathair Dhoire agus Cheantar an tSrátha Báin |
Tá - ar fáil anseo |
Tá - |
Tá - ar fáil anseo |
Comhairle Ceantair Fhear Manach agus na hÓmaí |
Tá - ar fáil anseo (tá an Chomhairle i lár uasdátaithe ar an pholasaí Gaeilge) |
Tá - |
Tá - ar fáil anseo |
Comhairle Ceantair Lios na gCearrbhach agus an Chaisleáin Riabhaigh |
Níl |
Níl |
Tá - is gá teagmháil a dhéanamh le |
Comhairle Ceantair Lár agus Oirthear Aontroma |
Níl |
Níl |
Níl |
Comhairle Ceantair Lár Uladh |
Tá - ar fáil anseo |
Tá - |
Tá - ar fáil anseo |
Comhairle Ceantair an Iúir, Mhúrn agus an Dúin |
Polasaí dátheangachais - ar fáil anseo |
Tá - |
Tá - ar fáil anseo |